We wrześniu emeryci i renciści KRUS mogli spodziewać się na swoich kontach wyższych niż zwykle przelewów. Oprócz świadczenia podstawowego otrzymali również kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli tzw. czternastą emeryturę.
Były one wypłacone we wrześniowych terminach płatności świadczeń emerytalno-rentowych tj. 10, 15, 20 i 25 września br. Kasa wypłaca „czternaste emerytury” razem z emeryturą, rentą lub rodzicielskim świadczeniem uzupełniającym. W przypadku emerytur i rent wypłacanych kwartalnie kolejne dodatkowe świadczenie zostało wypłacone odrębnie również we wrześniu br.
„Czternastą emeryturę” Kasa wypłaca z urzędu- bez konieczności składania żadnych wniosków. Do każdego uprawnionego emeryta i rencisty zostanie wysłana decyzja o przyznaniu kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego.
Komu dedykowano kolejne w 2023 r. dodatkowe roczne świadczenie pieniężne?
Przysługuje ono osobom, które w dniu 31 sierpnia 2023 r. mają prawo do jednego ze świadczeń:
• emerytury rolniczej,
• renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,
• renty rodzinnej,
• rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- jeżeli łączna kwota pobranych świadczeń nie przekracza kwoty 5.500,00 zł
W jakiej wysokości zostały wypłacone w 2023 r. „czternaste emerytury” ?
Te dodatkowe świadczenia przysługują w wysokości:
- 2.650,00 zł, jeżeli wysokość przysługujących świadczeń emerytalno-rentowych nie przekracza kwoty 2.900 zł,
- 2.650,00 zł pomniejszonej o kwotę różnicy pomiędzy kwotą przysługujących świadczeń emerytalno-rentowych, a kwotą 2.900 zł – jeżeli wysokość przysługujących świadczeń emerytalno-rentowych przekracza 2.900 zł.
Dodatkowego świadczenia nie przyznaje się, jeżeli jego wysokość jest mniejsza niż 50 zł.
Osoba, której świadczenie emerytalno-rentowe/suma świadczeń emerytalno-rentowych będzie równe lub wyższe niż 5.500,00 zł nie otrzyma „czternastej emerytury”.
Przy ustalaniu wysokości pobieranych świadczeń emerytalno-rentowych uwzględnia się sumę kwot tych świadczeń, brutto przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, a także przed dokonaniem zawieszenia części uzupełniającej w związku z niezaprzestaniem prowadzenia działalności rolniczej.
Ze świadczenia zostanie pobrana składka zdrowotna w wysokości 9 proc. oraz zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych. Czternastka będzie wolna od wszelkich innych potrąceń, np. zajęć komorniczych. Nie będzie się także wliczać do dochodu przy ubieganiu się o pomoc społeczną, alimenty czy 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.
Jaka jest wysokość kolejnego w 2023 r. dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla osób uprawnionych do renty rodzinnej?
W przypadku renty rodzinnej, kwota czternastki zostanie podzielona każdemu uprawnionemu po równo w stosunku do liczby osób uprawnionych do tej renty na dzień 31 sierpnia 2023 r.
Jeżeli do renty rodzinnej jest uprawniona więcej niż jedna osoba i jedna z nich jest uprawniona do renty socjalnej lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, „czternasta emerytura” z tytułu renty rodzinnej zostanie podzielona stosownie do liczby osób uprawnionych do renty rodzinnej, z wyłączeniem osoby uprawnionej do renty socjalnej/rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.
Takiej osobie przysługuje wówczas odrębne kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne z tytułu prawa do renty socjalnej/rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.
Skąd otrzyma kolejne w 2023 r. dodatkowe roczne świadczenie pieniężne osoba uprawniona do świadczeń z ZUS i z KRUS?
Osobie uprawnionej do kilku świadczeń, przysługuje tylko jedna „czternasta emerytura”, która zostanie wypłacona przez właściwy organ emerytalno-rentowy.
Osobie, której KRUS wypłaca w zbiegu emeryturę lub rentę rolniczą wraz ze świadczeniem przyznanym przez ZUS, „czternastą emeryturę” wypłaci KRUS.
Natomiast emerytom, którym KRUS wypłaca emeryturę rolniczą, a odrębnie ZUS emeryturę pracowniczą, „czternastą emeryturę” wypłaci Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Przy ustaleniu wysokości tego świadczenia będzie przyjęta suma emerytury z ZUS i KRUS.
Przykład:
Świadczeniobiorca ma prawo do emerytury rolnej (GNE 50%) w kwocie 794,22 zł i renty (PP) w kwocie 3.062,61 zł wypłacanej do 10 dnia miesiąca. We wrześniowym terminie płatności (razem ze świadczeniem wypłacanym w zbiegu) zostanie wypłacona „czternasta emerytura” w kwocie 1.693,17 zł (794,22 zł + 3.062,61 zł = 3.856,83 zł - 2.900,00 zł = 956,83; 2.650,00 – 956,83 zł = 1.693,17 zł).
Przykład:
Świadczeniobiorca ma prawo do emerytury rolniczej w kwocie 1.588,44 zł i emerytury pracowniczej w kwocie 962,61 zł. Wraz z emeryturą z ZUS zostanie wypłacona „czternasta emerytura” w kwocie 2.650,00 zł (1.588,44 zł + 962,61 zł = 2.551,05 zł < 2.900,00 zł).
Uwaga !
Wysokości kwot świadczeń emerytalno-rentowych i „czternastej emerytury” w przykładach podane są w kwotach brutto.
Szacuje się, że kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne otrzyma w tym roku ok. 8,8 mln emerytów i rencistów ze wszystkich organów rentowych. W tym ok. 6,8 mln osób otrzyma czternastkę w pełnej wysokości, a w przypadku ok. 2 mln osób świadczenie będzie pomniejszone zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę.
Pierwszy raz czternaste emerytury zostały wypłacone w 2021 r. Prezydent Andrzej Duda 19 lipca 2023 r. podpisał ustawę, zgodnie z którą mają one przysługiwać już na stałe.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (Dz. U. z 2023 r., poz. 1407).
Iwona Porowska – Zastępca Dyrektora ds. Świadczeń