Gminę tworzy 8 sołectw:
Razem: 8163,12 ~ 82 km2
Razem: 9 007
Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1293 r., później w 1297 r. W 1361 r. we wsi był sołtys – Stanco, który otrzymał od księcia opolsko-strzeleckiego Alberta 7 łanów, młyn (być może zlokalizowany na dzisiejszym Grabówku) oraz karczmę. W 1534 r. we wsi było 11 kmieci – gospodarzy, w 1610 r. liczba zwiększyła się o cztery osoby, wśród nich byli garncarz i szewc. W 1618 r. we wsi było 13 kmieci i 3 ogrodników, w latach 1723/25 – 13 kmieci (wieś podlegała wówczas właścicielowi zamku w Opolu, którym był cesarz austriacki), w 1783 – 14 gospodarstw i kilku chałupników – przez blisko 250 lat liczba ludności utrzymywała więc na zbliżonym poziomie. Rozwój miejscowości był następnych latach był już szybszy - w1829 r. wieś miała 42 domy, w 1844 – 54 domy oraz szkołę (stara szkoła została zniszczona w 1822 r., nowa działała od 1836 r.). Działalność prowadzili karczmarze, kowale, rzeźnik, krawiec, szewc itp. - branże rzemieślnicze były więc szeroko reprezentowane, a wieś tętniła życiem. W 1890 r. 571 mieszkańców używało na co dzień języka polskiego, a 34 mówiło w języku niemieckim, podczas plebiscytu w 1921 r. przeważająca część opowiedziała się za przynależnością do Polski. W 1925 r. we wsi było 121 domów, w 1960 liczba ta wzrosła do 244. Na cmentarzu w Nakle znajduje się postawiony w 1994 r. pomnik poświęcony pamięci ofiar drugiej wojny światowej. W dniu 24 lipca 1938 r. położono kamień węgielny po budowę kościoła. Nakło należało wówczas do parafii w Raszowej, której proboszczem był ksiądz Kurt Czieschlik. Budowa kościoła, trudna ze względów finansowych, zakończyła się poświęceniem go w 1940 r. Kościół otrzymał wyposażenie dzięki mieszkańcom wsi, budowę wspierał właściciel wapienników w Tarnowie Opolskim – Paweł Ogórek, przekazując m.in. kamień i wapno.
Nakło, kościół parafialny pw. śś. Piotra i Pawła, widok od strony ul. Strzeleckiej oraz fasada – widok od strony ul. Kościelnej.
Nakło, kaplica – dzwonnica pw. NMP Nakło, zabudowa zachodniej strony ul. Kościelnej.
Nakło, ul. Strzelecka 49, szkoła.
Wzmianka o tej wsi poraz pierwszy pojawiła się w dokumentach z 1297 r., kiedy to biskup wrocławski , na prośbę dziedzicznego pana Raszowej Alama, zwanego Thulecz, daruje dziesięcinę nowo poświęconemu kościołowi w Raszowej. Wg. Urbara z 1618 r. w Raszowej znajdowało się 10 kmieci, 2 młynarzy 5 ogrodników; w 1783 r. w wsi było 11 kmieci , 7 zagrodników, 6 chałupników i 37 chałupników zagonowych. W 1829 r. zabudowę wsi tworzyło 60 domów, szkoła oraz młyn wodny. Tradycje szkolnictwa w Raszowej sięgają 1301 r. i należą do najdłuższych w okolicy. Kolejny kościół drewniany został wzniesiony w 1687 r. i spłonął już w 1781, wówczas wybudowano obecną, murowaną świątynię. W 1900 r. wieś posiadała trzy sklepy, cegielnię, 2 restauracje, skład węgla, warsztat krawiecki i ślusarski, 2 rzeźnie, młyn i piekarnię.
PRZYWORY
Legendy lokują początki wsi ok. połowy XII w., najwcześniejsze wzmianki pochodzą dopiero w 1531 r. Od 1687 r. należała do parafii Groszowice. Istnienie młyna Bistritz, należącego do M. Piechoty, jest poświadczone w dokumentach od 1627 r. W latach 1723-25 wieś zamieszkiwali wraz z rodzinami – sołtys, 9 kmieci, ogrodnik i 9 chałupników, do młynarza należała także miejscowa karczma. W 1783 r. Przywory składały się zaledwie z 10 domów i szkoły, do 1829 r. trwał szybki rozwój wsi – wówczas istniało już 40 domów. W 1845 r. działały browar, gorzelnia i kuźnia. W 1863 r. wieś tworzyło 9 gospodarstw, 33 chałupników, 2 dróżników kolejowych, sklep, młyn i stara katolicka szkoła. Na początku XX w. powstała stacja (kolejowa linia kolejowa Opole – Kędzierzyn-Koźle przecięła Przywory już w 1845 r.) oraz poczta. W 1930 r. we wsi znajdowało się około 100 domów, młyn, 3 restauracje, piekarnia, tartak, fabryka proszków do prania, stolarnia, rzeźnia, sklep, dwóch kowali i położna, a więc miejscowość musiała należeć do stosunkowo zasobnych.
Przywory, budynek dworca kolejowego
Przywory, porównanie budynków na fotografiach archiwalnych oraz obecnie
MIEDZIANA
TARNÓW OPOLSKI
Wieś lokowana w 1293 r. W 1783 r. wieś posiadała katolicką szkołę, 19 kmieci, 13 zagrodników i 16 chałupników. W 1829 r. zabudowa składałasię 95 domów. Około połowy XIX w. we wsi działali: 1 rymarz, 4 rzeźników, bednarz, kołodziej, stolarz, 2 kowali, 5 krawców, 3 szewców a także murarze i wypalacze wapna. Po przeprowadzeniu linii kolejowej z przystankiem w Tarnowie Op., rozpoczęto budowę nowoczesnych wapienników – w 1900 r. było ich już 7. W 1960 r. wieś liczyła 2178 mieszkańców zamieszkujących 372 budynki. Kościół parafialny pw. św. Marcina Biskupa wzmiankowany w 1447 r., powstał zapewne w pierwszej połowie XV w., w latach 1653-64 rozbudowany. W latach 1913-14 miała miejsce ponowna rozbudowa, z wyburzeniem części starego kościoła i wykorzystaniem jego późnogotyckiego prezbiterium jako kaplicy bocznej nowego kościoła. Dobudowano wówczas czworoboczną wieżę zwieńczoną hełmem oraz przestrzenną nawę zakończoną prosto zamkniętym prezbiterium. Wg urbarza strzeleckiego, w 1640 r. trwał już wypał wapna z miejscowych złóż. W sprawozdaniu urzędniczym z 1748 r. odnotowano wypał w wielkim piecu tarnowskim, który zawalił się pod koniec XVIII w. W latach 1825 i 1845 w okolicach Tarnowa działał 1 dominialny i 3 chłopskie piece, a w 1860 – 10 pieców, później 16, głównie wzdłuż granicy z Kamieniem Śląskim. Rozwój wapiennictwa nastąpił po przeprowadzeniu w 1878 r. linii kolejowej Opole – Bytom i po uzyskaniu w 1893 r. przez tarnowski dworzec funkcji towarowej. W 1882 r. radny Josef Reiss (właściciel tzw. willi „Rajsówki”, dawniej „Josefsruh”) kupił kilka działek w Tarnowie, w pobliżu stacji w Kamieniu i wybudował tam piec do wypału wapna. Pod koniec XIX w. w sąsiedztwie dworca powstały trzy kręgowe piece do wypału wapna. W 1890 r. firma Ogórek i Sp. wybudowała w Tarnowie i Nakle dwa piece kręgowe wraz z połączeniem kolejowym. W owym czasie wyburzano piece szybowe, zastępowane przez nowocześniejsze – kręgowe. W okresie międzywojennym w Tarnowie działały dwa przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją wapna, w następnych latach przekształcane w kolejne spółki i stopniowo modernizowane.
Tarnów Opolski, kościół parafialny oraz neogotycka plebania
Tarnów Opolski, widok od strony stawu na fotografii archiwalnej i współcześnie
Budynek Urzędu Gminy
