Świadczenia te przysługują wszystkim osobom zainteresowanym, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej, w tym osobie fizycznej prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą niezatrudniającą innych osób w ciągu ostatniego roku, po złożeniu pisemnego oświadczenia (wzór poniżej), osobie udzielającej porady.
Darmowych porad prawnych udzielają adwokaci i radcowie prawni, natomiast porad obywatelskich – osoby posiadające wiedzę i umiejętności z zakresu świadczenia poradnictwa obywatelskiego. Nieodpłatną mediację prowadzi mediator.
Nieodpłatna pomoc prawna obejmuje:
-
poinformowanie osoby, o obowiązującym stanie prawnym oraz o przysługujących jej uprawnieniach lub o spoczywających na niej obowiązkach, w tym w związku z toczącym się postępowaniem przygotowawczym, administracyjnym, sądowym lub sądowo-administracyjnym,
-
wskazanie sposobu rozwiązania problemu prawnego,
-
sporządzenie projektu pisma w sprawach, o których mowa w punkcie 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu sądowo-administracyjnym,
-
nieodpłatną mediację,
-
sporządzenie projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sądowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym oraz poinformowanie o kosztach postępowania i ryzyku finansowym związanym ze skierowaniem sprawy na drogę sądową.
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby zgłaszającej się po poradę, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie planu działania i pomoc w jego realizacji.
Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje również nieodpłatną mediację.
Nieodpłatna mediacja obejmuje:
-
poinformowanie osoby uprawnionej o możliwościach skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji oraz korzyściach z tego wynikających,
-
przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji,
-
przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie postępowania mediacyjnego w sprawie karnej,
-
przeprowadzenie mediacji,
-
udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody przed mediatorem.